Tuesday, September 27, 2011

तेरो मुखमा गुदपाक परोस् ।



t]/f] d'vdf u'bkfs k/f];\ .

– ;+k|; kf}8]n ælbj;Æ

cfhsn htftt} cg'udg ePsf] 5 . rfx] u'bkfs k;n xf];\ jf ldg/n jf6/ pTkfbg ug]{ ˆofS6«L, rfx] ;fdfGo ls/fgf k;n xf];\ jf df;' k;n . clxn];Dd lgbfP/ a;]sf cg'udgsf sd{rf/Lx? ;/sf/sf] s8f lgb]{zgdf Jofks r]shfFr ub}{5g\ . o; cy{df a'‰g}kg]{ s'/f s] 5 eg] cg'udg ug'{kg]{ sfd ;Fw} sfof{no uPe}+m xf], t/ bz}+ glhlsFbf dfq of] sfd eP u/]sf]n] xfdLn] clxn];Dd slt u'0f:t/lxg ;fdu|L pkef]u ul//x]sf /x]5f}+ eGg] k|i6 5 .
slxn] ;df];fdf d';f e]l6g', slxn] l/on h';df ls/f e]l6g', slxn] sf]sfsf]nf 6\jfOn]6 lSng/sf] ?kdf k|of]u ;kmn x'g', slxn] /]8a'n h';n] x8\8L sdhf]/ x'g] s'/f k|dfl0ft x'g', o:tf ljleGg 36gf xfd|f] b]zdf cgf}7f] eg] kSs} xf]Og . gt 5 5 dlxgfdf ;/sf/ kl/jt{gsf s'/f cgf}7f eP, g c7f/ c7f/ rf]6L k|=d= sf] r'gfjdf xf/]sf s'/f crDdsf . g t s'g} kfl6{leqsf] lsrnf] xfd|f] nflu cgf}7f] eof], g s'g} ljBfyL{ g]tfn] csf]{ g]tfnfO{ lk6]sf] s'/f] . g /fhg}lts :jfy{n] ahf/ aGb ePsf] s'/f] gf}nf], g Pp6fsf] :jfy{n] cfd hgtfn] b'v kfPsf] s'/f] gf}nf] . ca t b]zdf ef]nL s] xf]nfsL eGg] s'/fdf klg s'g} rfv ePg . g xfd|f nflu a]nf a]nfdf Kn]g b'3{6gf eP/ ofq'x?sf] d[To' ePsf s'/f gf}nf eP, g b]znfO{ s+ufn /fi6«sf] ;"lrdf cufl8 k/]sf] s'/f gf}nf . g t ;u/dfyfsf] &) ls=ld= pQ/sf] If]q rfOgfn] sAhf u/]/ cfwf ;u/dfyf cfˆgf] agfPsf] s'/f gf}nf] eof], g ;'uf}nL ;lGw h:tf] 3fts / /fi6«3ftL ;lGwn] b]z Pp6f s'gfdf y'k|]sf] 6k/Ldf df6f]dfly /x]sf] hd/f h:tf] x'Fbf xfdLnfO{ gf}nf] nfUof] . g n'lDagLsf] slk k]i6 u/]/ ef/tn] csf]{ slkna:t' agfpFbf xfdLnfO{ gf}nf] nfUof], g lhpFbf ;ef;bsf] >fbsf] s'/f g} gf}nf] . b]zdf pynk'yn x'g] s]xL xf]Og, a9L g} eP k|=d=n] /flhgfdf b]nfg\ / csf{n] af6f] ;f]‰ofpnfg\, TolQ g xf] . Pp6fn] k|f8f] 5f]8]/ d':tfª r9\nfg, csf]{n] d':tfª Tofu]/ 6«\ofS6/ .
Psk6s lab]zL ;~rf/ dfWodn] g]kfns} ljs6 :yfgdf ufO e};Lsf] b'w gv'jfP/ ;lhnf]sf] nflu kfs]6sf b'wx? aRrfnfO{ v'jfpFb} u/]sf] s'/f k|zf/0f u¥of], xfd|f ;~rf/ dfWodx?n] tL s'/f slxNo} n]v]gg\ . xfd|fnflu dfG5] dfl/Psf, d/]sf, ad ljikmf]6 ePsf s'/f g} ldl8ofsf] v'/fs aGb} lyof] . t/ cfhsn ahf/ cg'udgdf ldl8ofn] klg plQs} ;xof]u ub}{5, of] clt g} cg's/0fLo klg 5 .
xfn;fn} dfq Knfl:6ssf] af6fdf kfgL 5fg]/ hgtfnfO{ v'jfpg] lqz'nL ldg/n jf6/b]lv s'lxPsf gl/jn, 5f]s8f, abfd xfn]/ u'b\kfs agfpg] ld7fO k;n] klg kmGbfdf k/]sf 5g\ . kmGbfdf k/]klg wGbf aGb x'g]df eg] z+s} 5 . Dofb u'lh|Psf ;fdfg a]Rg] ls/fgf k;n cf}+nfdf ug]/ ;fWo] 5}g . 3/df ag]sf] afx]s cGo vfg]s'/f lsg]/ vfg'kbf{ To;sf] pTkflbt ldlt, ;fdfg lalu|Psf] jf ;2] dfq x}g, lr;f]df /fVg'kg]{ ;fdfg lr;f]df eP gePsf] / ;fdfGo tfkqmddf :6f]/ ug'{kg]{ ;fdfg v'ndv'Nnf 5 ls 5}g eg]/ ;fdfgsf] tLg k':t] g} hfFr gu/L k|of]u ug{ gx'g] ePsf] 5 .
cf}ifwL k;n] aflx/ st} hfFbf cfPsf] u|fxs kmsf{pg gk/f];\ eg]/ d]l8sndf a;]sf] p;sf] !) jif]{ 5f]/fn] eG5, æs] rflxof] tkfOnfO{ < eGgf];\ s] eof] <Æ a|'lkmg, l;6fdf]n, l8sf]N8, ;fOg]S; cflb p ;lhn} lrGb5 / a]lrxfN5 . xfd|f x]6f}+8fsf x/]s d]l8snn] ljleGg /f]usf 8fS6/x? /fv]sf 5g\ . la/fdL cfPkl5 8fS6/x? sn u/]sf] e/df cfpF5g\ . 8fS6/n] la/fdL hfFr] t 7Ls} xf], ;~rf] kSs} x'G5 . t/ 8fS6/ cfpg] ;do gx'Fbf d]l8sn ;~rfnsx? cfk}+m 8fS6/ e}+m u/L cf}ifwL a]R5g\ . p klg geP p;sL >LdtLnfO{ d]l8sn x]g]{ lhDdf lbOPsf] x'G5 . pgL elG5g\, æs] eof] tkfOnfO{ <Æ aiff{sf] l;hg eP efO/n OGk]mS;g, bz}+ ltxf/df k]6 b'Vof] egL uP 8fol/of, k'if df3df eP sdg sf]N8 / a}zfv h]7df eP nfdv'§]sf sf/0fn] /f]u nfUg] eGb} 8fS6/ e}+m cf}ifwLsf] ln:6 tof/ ul5{g / SofNs'n]6/ bafpFl5g\ . of] cf}ifwLsf] Jofkf/ lg crDds} /}5, g s;}n] afu]{lgª u/]sf] 5, g t k;n]n] 8fS6/ cfpGh]n kv{g';\ jf ef]nL cfpg';\ eg]sf 5g\ . x]6f}+8fs} ljleGg d]l8sndf clxn] klg Aof08 ePsf dflg; df]6fpg] cf}ifwLx? lsGg kfOG5g\ . Hj/f] cfpFbf 8fS6/L ;Nnfxlagf l;6fdf]n vfg] rng 5 . Hj/f] k|foM h'g;'s} /f]usf] ;'?jftsf] nIf0f xf], To;}n] Hj/f] cfpg' cGo /f]usf] sf/0f ;d]t ePsf] x'Fbf 8fS6/L r]shfFrlagf cf}ifwL lng' xflgsf/s x'g;S5 . 8fS6/ / ;DalGwt hfgsf/L xfl;n gu/]sf hf] k;ndf 5g\ plx;Fu cf}ifwL lsGg'kg]{ afWotfn] wGg dnfO{ r}+ clxn];Dd k]6 b'Vbf 6fpsf]sf] / ?3f nfUbf l6=la= sf] cf}ifwL k/]sf] 5}g . cem lslgPsf] cf}ifwL s'g} hfgsf/ JolQm;Fu ;f]Wg' cem /fd|f] x'G5, cf}ifwLsf] ldlt, vfg'kg]{ ;do, dfqf ga'emL w]/} ;~rf] gx'Fbf tLgj6f 6\ofAn]6 / yf]/} ;~rf] gx'Fbf cflw 6\ofAn]6 vfg' d'v{tf klg x'g;S5 . hfg]/, hrfP/ dfq} cf}ifwL ;]jg ug'{kg]{ s'/fdf b'Odt g} 5}g .
a?0f uf}tdn] x]6f}+8f ahf/d} rf]sf]kmg lsGbf 9';L k/]sf] e]6]sf lyP . s]lx lbg c3L Ps u|fxsn] lalu|Psf k/fux? x]6f}+8fs} Ps k;ndf e]6]sf] 5 . s]xL lbg cl3 cg'udg ;ldltn] dflg; dbf{ gs'lxof]; egL nfdf] ;do;Dd /fVg k|of]u ul/g] ljiffbL a;kfs{df a]Rg /flvPsf df5fsf nflu k|of]u ePsf] kfof] . ljleGg UofF; pBf]udf rf]/Lsf UofF; / lkFw sf6]/ cfk}+mn] hf]8]sf UofF;x? k|z:t e]6fOPsf] lyof] . ;/sf/ kl/jt{g lkR5] sf/afxLdf klg x]/k]m/ x'g] u/]sf] 5 . cl3Nnf] ;/sf/n] ;hfo ;'gfPsf] ;'ud UofF;sf] ;hfo o; ;/sf/n] 36fPsf] 5 . b]zdf ;a}eGbf a9L ck/fw n'sfpg] /fhg}lts bn / pgLx?sf dflg;x? ePsf] s'/f s'g} gf}nf] eg] xf]Og . t/sf/L afnLdf cTolws ljiffbL, df;'df kfgL 5Ds]/ tf}n a9fpg', v;Lsf] df;'df afv|fsf] df;', l;ln08/df Uof;sf] kl/df0f sd x'g', cf}ifwL Dofb gf3]sf] x'g', tf]/Lsf] t]ndf cGo t]n ld;fpg], bfndf sfnf] 9'Ëf ld;fpg], ltxf/ cl3 lrgLsf] af]/fdf kfgL ld;fP/ tf}n a9fpg], ;Vv/df ld;fj6, b'wdf kfgL tyf ;]tf] kfp8/ ld;fj6, rfdndf ;]tf 9'Ëf, ld7fO{ k;ndf s'lxPsf ld7fOnfO{ k'gM tof/ ugf{n] ljleGg j:t'x?df ld;fj6 a9L / u'0f:t/tf sd ePsf] kfOPsf] 5 . oL ld;fj6 bzf}+ aif{b]lv x'Fb} cfO/x]sf] 5 . s]jn cfˆgf] sfd} cg'udg ePsf sd{rf/Ln] rf8af8sf] d'vdf cg'udg u/]/ 7"nf] sfd u/] eg]/ tfnL ahfpg] ;j{;fwf/0fn] a'‰g} kg]{ s'/f s] eg], b}lgs ?kdf cGo sfof{nodf sd{rf/L h;/L sfd ug{ hfG5g\, To;/L g} cg'udg ug]{ sfd tL cg'udgsf sd{rf/Lsf] xf] . b'v nfUbf] s'/f rfxL+ ;j{;fwf/0f pkef]Qmfn] aiff}{+b]lv s'lxPsf, Dofb gf3]sf, ;8]sf, ljiffbL ld>Lt vfB vfg] afWotf x'g'df bf]ifL sf] xf] < cg'udg gug]{ sd{rf/L, ;F:yf jf sfnf] ahf/ ug]{ Jofkf/L < jf h] e]6\of] SjfKk} vfg] tkfO xfdL < ;a}sf] :ki6 5fgljg ug]{ a]nf cfPsf] 5 .


rfprfp, lrhan, s'/s'/], s'/d'/], bfndf]7, lrK; OTofbL vfB ;fdu|Lx?df clhgfdf]6f] eGg] kbfy{ ld;fOPsf] x'G5 . h'g vfg]s'/fsf] :jfb a9fpg k|of]u ul/Psf] x'G5 . ;/sf/n] :s"n af]l8{ªsf] glhsdf o:tf vfB ;fdu|L ga]Rg cg'/f]w u/]sf] 5 . tkfO xfdL cfˆgf afnaflnsfnfO{ af]l8{ª :s"n hfFbf l6lkmgsf] ?kdf o:t} ;fdu|L k7fpF5f}+ jf 3/df ag]sf ;'Vvf /f]6L, rgfsf] t/sf/L, ;kmf lrp/f, ;nfb agfP/ ;fukft e'6]/ k7fpg xfdLnfO{ Hj/f] cfpF5 / bz ?lkofF lbP/ k7fpg w]/} ;lhnf] x'G5 . t/ afnaflnsfn] rgf / lrp/f g} vfPsf] eg]/ o:tf cvfB dfq} x}g ljleGg /+ux?  ldl;Psf] vfg]s'/f lsg]/ vfFbf aRrfx? k]6 b'Vg] nufot ljleGg /f]ux?af6 u|:t x'g] x'G5g\ . xfd|f] bfFtsf] nflu clt lr;f] / clt tftf] vfg]s'/fn] c;/ ub{5, afnaflnsfx? a/km, cfO;lqmd vfOlbG5g\ . h;n] bfFtsf] ;d:of cfOk5{ . xfdLnfO{ !) ?lkofF lbP/ afnaRrfsf] k]6 eg{ ;lhnf] x'G5 t/ la/fdL eP/ xhf/f}+ ?lkofF lsg vr{ eof] eg]/ ;f]Rglt/ xfdLnfO{ k'm;{b} x'Fb}g . o;f] s;}nfO{ eGg yflnof] eg]klg asDk'm;] ukm eOlbG5 o:tf s'/f .
 s]xL /fd|f pTkfbs ePklg ufpF3/df ;d]t o'l/of dn, s'lxPsf uf]ne]+8f, s'lxPsf kmnk"mn dfq} x}g hgfj/sf x8\8Lx?, s'lxPsf h'6sf af]/f, unfpg ldNg] ;a} ;fdfgx? k|of]u u/]/ hfF8/S;L agfOPsf] kfOPsf] 5 . ljleGg Pl;8x? k|of]u u/L ahf/df lsGg kfOg] crf/ / ljleGg kfpF -cldnf]_ agfOG5 . cfFk, ;'Gtnf, :ofp, c+u'/sf ˆn]j/ -:jfb_ ld;fOPsf vfg]s'/f vfFbf ld7f] eP klg o;n] l9nf] rfF8f] c;/ kSs} u5{ . o:tf vfg]s'/fn] bfFtsf] k5fl8sf] efu sfnf] x'g], ls/fn] vfg], b'Vg], bfFtsf] /+u ;]tf] geP/ kx]+nf] jf /+u g} v'Olng] nufotsf ljleGg bfFtsf ;d:ofsf ;fy} k]6, cfGb|fsf] ;d:of ;d]t x'g] x'G5 .
klZrdf b]zx?df hgfj/sf] clwsf/ / :jf:Yosf] s'/fdf ax; rln/x]sf] a]nfdf xfdL dfgj clwsf/ / dfgjsf :jf:Yodf ePsf] x]nr]qm\ofOFdf clNem/x]sf 5f}+ . nfU5 of] pGgfO;f} ztfAbLsf] b]z xf] . h;nfO{ csf]{ s'g} b'lgofF / b]z;Fu s'g} ;/f]sf/ 5}g . ækfgL xfd|f] lhGbufgLÆ elgPsf] a]nfdf kfgLd} kmf]x/ e]l6g', bfn, rfdn, t]n, dl6t]n, lrgL, ;Vv/, cGgafnL, sk8f, df]afOn, l/rfh{ sf8{, snd, d;L gSsnL / ld;fj6o'Qm kfpg'n] b]z}e/Lsf pkef]Qmf s'g} g s'g} ?kdf 7luPsf 5g\ . g]kfnLsf] klxrfgsf] e]if bf}/f ;'?jfnsf] ljifo, ;ef;bsf] 5f]/Lsf] ljifo, ;ef;bsf] 5f]/f] rfOgf k9\g uPsf] s'/f, s/f]8sf] ufl8 5f8]/ s]xL nfvsf] d':tfª r9\g] s'/f, x]lnsf]K6/sf] ;:tf l;6sf] s'/f, Pp6} kfl6{leq kfFr y/Lsf] lsrnf]df clNem/x]sf] a]nfdf ;/sf/n] pkef]Qmfsf] :jf:YonfO{ Wofgdf /fv]/ cg'udg / k|ltj]bg lgsfNg] dfq x}g, ulNt ug]{nfO{ xb};Ddsf] ;hfo u/] zflGt lgdf{0f ug]{ ;/sf/sf] p2]Zo Ps km8\sf] cufl8 ;Yof]{ ls < ;/sf/ u7g x'g] lalQs} p;n] sfd ug{ gkfpFb} / cfˆgf] kfl6{ ;/sf/df gx'Fbf ljkIfL kfl6{sf] ;/sf/n] u/]sf] h'g;'s} sfd sf/afxLsf] lj/f]w ug]{ ;F:sf/ a;]sf] 5 . ;/sf/n] lj/f]w dfq} ug]{ lj/f]wLsf s'/f g;'g]/ sfg"g ljk/Lt sfo{ u/L /ftf/ft wg sdfpg vf]Hg]nfO{ sf/afxL u/]df cfd 7luPsf pkef]QmfnfO{ yf]/} ePgL /fxt ldNYof] ls <
k|hftGqsf] ;'b[l9s/0f, nf]stGqsf] ;+:yfut / u0ftGqsf] sfof{Gjogsf] qmddf /x]sf] xfd|f] d'n's ;+qmd0fsfnLg cj:yfdf u'lh|/x]sf] 5 . o:tf] ;fgf] t/ ax'k|b]lzo, ax'efifL, ax'hftL, ax';fF:s[lts k/Dk/f, dfGotf /x]sf] d'n'sdf ls/fgf k;n, ld7fO{ k;n dfq cg'udg u/]/ b]zdf pynk'[yn kl/jt{g x'Fb}g, a? o:tf dfgjLo hLjg;Fu k|ToIf ;/f]sf/ /fVg] sfo{df 7uL ug]{ / hgtfsf] lhp wgsf ;fy} cfly{s Iflt ;d]t u/fpg] o:tf u}/sfg"gL sfo{ ug]{ hf] ;'s}nfO{ klg sfg"gL s73/fdf pEofP/ b'wsf] b'w, kfgLsf] kfgL u/fpg ;s]dfq b]zn] csf]{ df]8 kSs} lng ;SYof] . oxfF sfg"gsf] Jofks pNn+3g ug]{df /fhg}lts g]tfx? ;a}eGbf cufl8, tf]8kmf]8 / s'6kL6 ub}{ lx+8\g] sfo{stf{, s'v'/f d/]sf] lgx'Fdf /fhdfu{ g} aGb ug]{ ;j{;fwf/0f, ^ dlxgf;Dd 3/df a;]/ tna ksfpg] lzIfs, 7"nfnfO{ l/emfpg' g} cfˆgf] bfloTj 7fGg] sfdrf]/ k|j[lQsf sd{rf/L, k9fO{nfO{ nft df/]/ /fhgLlt ug]{ / JolQmut :jfy{df ljBfno g} aGb ug]{ ljBfyL{, rf8af8 / nfO;]G; gePsf] eGb} tyf l;hg kf/]/ xKtf c;"nL u/L uf]hL eg]{ 6«flkms k|x/L, ck/fwLnfO{ z/0f lbP/ kLl8tnfO{ cfxt lbg] cf]xbfdf /x]sf JolQm, u'08fubL{df wGbf rnfpg]x? ;a} kb{5g\ . ;a}eGbf 7lug]df ;j{;fwf/0f ls;fg, /f]hL/f]6Lsf nflu hflu/ vfg]/ sd{rf/L, b}lgs Hofnf dhb'/Ldf 5fs 6fg]{ ljkGg dhb'/x? 5g\ . rf8af8sf] a]nfdf af]sfafv|f h;/L l;6eGbf a9L ofq' /fv]/ uf8L rnfpg] / b/eGbf a9L ef8f p7fP/ ofq'x? ;lhn} 7luPsf 5g\ . x/]s JolQm kfOnf kfOnfdf 7luPsf] 5 . ca t csf{nfO{ 7Ug' c:jefljs klg ePg . slxn] Ol08ofaf6 Pp6f ;k{ af]s]/ cfpg]n] /ldtf b]vfP/ 7u]sf] b]lvG5, slxn] ?vsf] af]qmfsf] t]n / r/fsf] df;'sf] t]n egL a]r]/ ljleGg /f]usf] cf}ifwL egL 7u]sf] b]lvG5 . rf]sx?df /fzL cg';f/sf] cf}+7L eg]/ cldtfe aRrg / ;fx?v vfgsf] kmf]6f] 6fF;]/ wft'sf cf}+7L a]lrPs} 5g\ . of]uL /fdb]jsf] kmf]6f] 6fF;]/ cf}ifwL / hl8a'8L eGb} ljleGg lrhlah a]lrPs} 5g\ . slQ;Dd 7lug] eg] skfn sf]g]{ sfFluof] klg /fdb]jsf] gfddf cfPsf] 5 . /fhZj ltb}{df h] klg a]Rg kfOG5 < v} To;sf] u'0f:t/tf < v} To;sf] hfFr < ;k{ b]vfPsf] e/df ;f]emf ;femf hgtf;Fu k};f c;"Ng' eg]sf] n'6 xf] ls xf]Og < cf}ifwLsf] gfddf sfnf] s's'/sf] cfrL / ufO e}+;Lsf] uf]a/ ;'sfP/ a]r]klg x'g] ef] . t]nsf] gfddf af]Qndf kfgL e/]/ a]r]klg ef] . g t/sf/Ldf xfNg] d;nfdf sf7sf] w'nf] / e'; ld;fP/ 7Ug] s'/f slxNo} 36\of], g a];f/df xn]bf]sf] w'nf] ld;fP/ a]Rg]n] ;hfo kfof] . ;8s agfpg] egL ;8sdf 9f6 /fv]/ k};f c;"Ng] lh=lj=;= sf] lgltn] ;kmntf kfpg ;s]g . Kjfn gk/]sf] ;8s s'g} ePg, 6fNg] sfd c;f/ >fj0fdf x'Fbf rfF8} g} elTsg] x'gfn] jif{d} b'O{ rf]6L 7]Ssf kfOg] ePsf] 5 . eTsfO{ klg /xg], agfP h:tf] klg ug]{ . sfd klg kfOg], bfd klg g6'6\g] . b'j} xftdf n•' .
g 8fS6/ k|wfgdlGqn] PSn} kl/jt{g Nofpg ;Snfg, g uug yfkfn] eg]e}+m o'jfn] ;Qf kfP s] s] g unf{g . g /d]z v/]n P;kLn] dfq} b]zdf cfd"n kl/jt{g xf]nf, g t o'4af6 cfPsf avt k|r08n] lbPsf] efif0f h:t} b]zn] cwf]ult n]nf . g ef/tsf] tftf] xfjfn] XjfQ} kl/jt{g xf]nf, g rfOgfsf] lr;f] jfo'sf] j]un] e|i6frf/, s'/Llt, cGofo, b08lxgtf cGTo xf]nf . sf]6fdf xf];\ ls uf]6fdf xf];, kmf]6fdf xf];\ ls rf]6fdf xf];\, l9nf] rfF8f] ;ef;bn] ;+ljwfg gn]vL ;'v} 5}g . sf+u|];sf] lvrnf] xf];\ ls dfcf]jfbLleq sf]sf]xnf] . Pdfn]sf] 9nkn xf];\ ls dw];jfbLsf] /fhwfgLsf] /fhgLlt, ;a} gldnL w/} 5}g .
cfh xhf/f}+ xf]gxf/ o'jfzlQm ljb]lzPsf] 5 . /fHonfO{ To;af6 cfpg] /]ld6\ofG; a9]sf]df dVv 5g\ dfggLo cy{ljb\x? . hgtfn] dlxg}lkR5] dxz'n ltbf{ klg ljB't k|flws/0f 3f6fdf 5, x'g]vfg]n] g} dxz'n gltbf{ b}lgs !@ 306f;Dd nf]8;]l8Ë a]xf]g]{ lhDdf ;j{;fwf/0fsf] sfFwdf 5 . pkef]Qmfn] 6\ofÍL e/]s} lkR5] lan lt/]sf cfon lgud c/af}+ 3f6fdf 5, ef/taf6 leq\ofOPsf x/ ;fdfgdf !# k|ltzt Eof6 ltl/Psf] 5, kfFr nfvdf cfpg] ufl8 g]kfn lelq+bf kGw| nfvsf] df]n kg]{ ePsf] 5 . t}klg /fhZj c;"nL ;f]r] cg'?k 5}g, ljb]zLn] xflQ k7fpFbf ufpFufpFdf k'Ubf d';f] hqf] k};fsf] y}nL k'Ug] u/]sf] 5 . Tof] klg ufpFsf 7"nf eGg]x?n] k'Rr/ / r'Rrf] tfGbf tfGb} hgtfdf ljsf;sf] gfddf kmfOn ljsf; afx]s dxz'; ul/g] e'Tnf]efË ljsf; ePsf] 5}g . ca t /fi6«sf] ;Dk"0f{ ah]6} vGofP klg ufpFdf b]lvg] ljsf; gx'g] ePsf] 5 . c+z afF8]e}+m efua08fd} ;lsg] ePsf] 5 .
slxn] 8fS6/x? 3fF6Lsf] ck/];g ug'{kg]{df kf7]3/ lems]/ kmflnlbG5g\, slxn] ck/];gdf k|of]u x'g] ?dfn, l;of], s}rL+ zl//leq} 5fl8lbG5g\ . ;/sf/L xl:k6ndf hflu/ vfP/ k|fOe]6 lSnlgsdf la/fdLnfO{ k7fpg] / kxf8df lgo'lQm lnP/ zx/ a:g]x? klg gf}nf ePgg\ ca . b]z ul/a ePklg b]zsf s]xL gful/sx? /fhgLlt, g]tfx?sf] ;QflnK;f, ;+qmd0fsflng l:ylt, c:ki6 lzIff gLlt, b08lxgtf / lzlIft gful/s geO{ s]jn ;fIf/ dfq ePsf] gfhfoh kmfObf p7fpg]x?sf] g} b]zdf ;Ddfg 5 . sfnf] ahf/L ug]{x?n] plgx?s} cf8df cfh s;"/ ePsfx? ef]nL k"mndfnfdf ;lhg'sf] sf/0f of] klg Ps xf] . bz}+ glhlsg nfUbf /fi6«3ftL s'tTjx? ;nanfPsf 5g\ . sfnfahf/Lx? o;a]nf UofF;, lrgL, g'g, t]n wdfwd n'sfpFb} 5g\ . sf]xL pkef]Uo ;fdfgdf s] ld;fP/ a9L n'6\g ;lsG5 eGb} t sf]xL ylGsP/ a;]sf k"/fgf, yf]qf, Dofb u'lh|Psf ;fdfgx?nfO{ rf8af8sf] a]nfdf laqmL u/L sfnf] wg leq\ofpg] z'/df 5g\ . b}lgs pkef]Uo ;fdfg tyf cf}ifwL, kfgL, ld7fO{ w]/} lrhlahdf ld;fj6 ePsf] cj:yf 5 . x]6f}+8fdf cg'udg ul/Psf]dWo] o'lglne/åf/f pTkflbt ;fdu|Lx?df u'0f:t/o'Qm kfOg'n] /fli6«otfsf] gf/f nufpg]x?n] /fli6«ofnfO{ s§' l;nfP/ nufpg] xfd|} sfnfahf/Lx?dfly k|Zg lrGx v8f 5 . o; cj:yfdf ahf/df uP/ em§ lslgxfNg] s'/fdf Hofb} xf]; k'¥ofpg' k/]sf] 5 .  ;r]t pkef]Qmfsf] gftfn] ;a}n] ;fdfg lsGg'cl3 ;fdfgsf] pTkflbt ldlt, u'0f:t/, :6f]/ ul/Psf] af/] hfGg}kg]{ ePsf] 5 . cfˆgf] hLjgsf] ;'/Iff cfk}+m u/f}+ . Pshgf eGb} lyP, æ;ft' vfgf];\, /f]6L vfgf];\, ld7f] ld7f] eGb} Go'/f]8sf] u'b\kfs gvfgf];\ .Æ o;/L cfd pkef]Qmf 7luO{ /x]sf a]nf 7uL ug]{ Jofkf/LnfO{ 58\s] xfGb} s;};Fu /L; p7\bf ufnL ub}{ eGg yflnPsf] 5, æt]/f] d'vdf u'bkfs k/f];\ .Æ c:t' .
























Friday, September 23, 2011

Monday, September 19, 2011

ग्रेटेस्ट नेपाल


ग्रेटर नेपाल-ग्रेटेष्ट नेपाली  
इतिहास प्रमाणित गर्दछ- महात्मा गौतमबुद्धको जन्म बर्तमान नेपालको लुम्बिनी प्रदेशमा भएको हो । तर, एउटा मित्रराष्ट्रले आफ्नो देशभित्र नक्कली बुद्ध खडा गरेर बडा अचम्मको बखेडा झिकि रहेको छ। बेलैमा यसको खण्डन नगरे काठमाण्डौ पनि लण्डनमा पर्न बेर छैन । अरनिकोको जन्मघर पेकिङ्मा र्सन सक्दछ, जनकपुरकी सीताको माइती, ‘जमशेदपुर’ भएको हल्ला गर्न सक्दछ । अहिले हल्लाहरु सत्य र सत्य- असत्यमा बिलाउने युग हो । तर, युग परिवर्तन गर्ने रिमोर्ट हाम्रो हातमा छ । आउनोस्,यस्ता हल्लाहरुको युगबाट सत्ययुगतिर प्रतिगमन गरौं, इतिहासको पुन:उत्थान गरौं ।
बुद्धको जन्मस्थलो बारेमा केही भारतीय छापाले गरेको हल्ला जति भ्रमपुर्ण छ, मैले उद्घाटन गर्न खोजेको रहस्य त्यति नै यथार्थपुर्व छ । हामीले कहिल्यै सोचेनौं, यो सानो हिमाली राज्यका सन्तानहरु इतिहासको कालखण्डमा संसारका कुन कुन कुनासम्म पुगेर बसोबास गरिरहेका होलान् !! पत्याउनोस्, नपत्याउनोस्-भारत,बर्मा, मलेसियामात्र हैन- उत्तरी एसिया , दक्षिण अमेरिका, अफ्रिका र मध्येपुर्वका थुपै देशहरुमा दुइ शताब्दी अगाडीदेखि नै गोर्खालीहरु स्थायी बसोबास गरिरहेको प्रमाण फेला परेको छ । बसोबासमात्रै हैन, उनिहरु जहां जहां बसेकाछन् त्यहां त्यहां हल्लनै नपर्ने गरी जरा समेत गाडेर बसेका छन् ।
यसपटक भारतमा रहेका ग्रेटर नेपालीहरुको बारेमा मात्र चर्चा गरिदैछ । बलिउड नायक अमिताभ बच्चनका बराजु पनि नेपाली नै हुन् भन्दा खित्का छाड्नु हुन्छ होला ! भारतवर्षको इतिहास पढ्नोस्- बच्चन परिवारको रग रगमा कालिगण्डकी नदीको पानी सिञ्चित भएको छ । भूपी शेरचनको अप्रकासित रचना ‘थाकखोलाको इतिहास’मा उल्लेख भए अनुसार तल्लो मुस्ताङ्का थकालीहरु सदियौंदेखी तिब्बत-गोरखपुर-इलाहाबादको ब्यापार गर्दथे । ब्यापारिक घरानाका ती पांच भाई थकाली मध्ये एकभाईले ब्यापारका क्रममा भारतको अहमदाबादमै घरजम गरे । उनै जौ बिरसिंह बच्चनका छोरा हरिवंश राय बच्चन र हरिवंश राय बच्चनका छोरा अमिताभ बच्चन अहिलेपनि गर्वले भन्ने गर्दछन्- ‘कानुनके नजरमें तो हम हिन्दुस्तानी लगते हैं, लेकिन मेरी शरीरमें शेरचन, गौचन, भट्टचन, और तुलाचनका खुन दौड रहा है-क्यों कि मै हुं अमिताभ बच्चन !!’
जानकारी रहोस्-अमिताभ बच्चनपनि बेलाबेलामा मुस्ताङ्को यात्रामा निस्कने गर्दछन् । सिने म्यागेजिन ‘स्टार-डस्ट’ले २००५ को जनवरी अंकमा लेखेको थियो-’अमिताभ बच्चनले आफु अभिनित चलचित्र ‘खुदा गवाह’को छायांकन आफ्नो पुख्र्यौली थलोमा गर्नुपर्ने शर्त राखेपछि उक्त चलचित्रको अधिकांस छायांकन जोमसोम वरपर गरिएको थियो ।
अछाम जिल्लाको सांफे बगर वरपर रावलहरुको ठूलो बस्ती छ । त्यतै आफ्नो जन्मथलो भएका हाम्रा गृहमन्त्री भीम रावलका बराजु कर्ण सिंह रावल डेढसय बर्षअघि थातथलो छोडेर एक्कासी बेपत्ता भए । मर्यो – बांच्यो, शताब्दीऔंसम्म केही पत्तो लागेन । पांचबर्षआगाडी बाह्रबुंदे सहमतीको क्रममा भीम रावलको दिल्लीमा बलिउडका एकजना चर्चित कलाकारसंग भेट भयो । कुराकानीको क्रममा ती कलाकारको लवज डोट्याली लवजसंग मिल्दो जुल्दो लागेपछि मन्त्री रावलले सोधखोज गरेछन् । कलाकारले ‘धेरै कुरो आफुलाई थाहा नभएपनि आफ्ना बराजु नेपालकै कुनै गाउंबाट भारत छिरेको’ बताए । खोजबिनको क्रममा पत्ता लाग्यो- उनै कर्ण सिंह रावलका पनाती पो रहेछन् ति कलाकार, अर्थात् परेस रावल ! अहिले भीम रावल र परेस रावलबिच काका भतिजको संबन्ध छ , चाडबाडमा आउजाउ पनि हुने गर्दछ । भीम रावल भन्छन्- ‘म पारिवारिक भेटघाटमा दिल्ली जाने गर्दछु, तर मिडिया चाकडी बजाउन गयो भनेर आरोप लगाउंछन् । ‘
भारतीय नेताहरु नेपालप्रति सधैं गंभीर हुने एउटा कारण मित्रता हो भने अर्को कारण बन्धुत्व हो । यसकार्यमा भाजपा सबैभन्दा अगाडी छ, किनभने त्यस पार्टीका बरिष्ठ नेताहरु नेपाली मूलका रहेकाछन् । यो कुनै शताब्दी पुरानो इतिहास पनि हैन । भोजपुरको गोगनेमा गएर त्यहांका बजगाईंहरुलाई सोध्नोस्- उनिहरुले तपाईंलाई प्रष्ट पार्नेछन् । उहिले गोगनेका मुखिया अक्कल बहादुर बजगाईं जोगमनीको ब्यापार गर्दथे । आउंदा जांदा उनि भारततिरै बसोबास गर्न थाले । रहंदै बस्दैजादा भारतीय राजनीतिमा पनि उनले आफ्नो पहुंच बढाए । भारत छोडो आन्दोलनमा श्री बजगाईंको त्यागको कदर गर्दै सरकारले भारत रत्नले संमान पनि गरेको थियो । भाजपाको बरिष्ठ नेता ‘अटल बिहारी बाजपेयी’ उनै अक्कल बहादुर बजगाईंका जेठा छोरा हुन् ।
श्री पाजपेयीले आफ्नो आत्म बृतान्त ‘मैं और मेरी तन्हाई’को पेज नं.११८ मा लेखेकाछन्-’हमारे पिता ने मेरा नाम अटल बहादुर बजगाई रखे थे, लालकृष्ण अडवाणीका वास्तविक नाम रामकृष्ण अधिकारी है और उमा भारती ने तो अपना नाम हि नही बदली, क्यों कि बागलुंगसे बंगलोर आए हुए उनका दादा रमानाथ भारतीले उमाको यह नाम दिया था ।’
२०४५ सालको भारतीय नाकाबन्दी कसैले बिर्सिएको छैन । तर, त्यो नाकाबन्दी हटाउन पहल गर्ने गोप्य शूत्रको बारेमा भने कमैलाई थाहा होला । तत्कालिन भारतीय सत्तालाई झुकाउन बाध्य पार्ने दबाबको नेतृत्व नेपाली मूलका एक भारतीय नागरिक तथा संस्कृतिकर्मी ‘अगम निगम’ले गरेका थिए । स्मरण रहोस्- अगम निगम चर्चित गायक सोनु निगमका पिता हुन् ।
विकिपेडियाका अनुसार एक शताब्दी अघि पर्ुर्वी पांचथरका नेम्बाङ्हरु नै भारत बसोबास गर्न थालेपछि ‘निगम’ लेख्न थालेकाछन् । निगम परिवारले नेपाल र नेपालीहरुप्रति गरेको सद्भावलाई सम्मान गर्दै २०४६ सालको अन्त्यमा नेपाल सरकारले ‘राष्ट्रिय पेट्रोलियम कंपनी’लाई ‘नेपाल आयल निगम’ नामाकरण गरिएको हो भनेर कु-तर्क गर्दा भारतीय मित्रहरुलाई जति रिस उठ्छ, गौतमबुद्ध ‘भारतमा जन्मिएका हुन्’ भनेर कु-प्रचार गर्दा हामीलाई त्यति नै रिस उठ्नु पर्दछ, र उठ्ने गर्दछ, संबन्धित सब्को चेतना हो जाऐ !

Monday, September 12, 2011


यो संयोग हो मेरो जन्म आकाश रुने समयमा भएको रहेछ । मान्छेले पसिना बगाउनुपर्ने समयमा भएको रहेछ अनि मानो खाएर मुरी उब्जाउने समयमा भएको रहेछ । मैले आमालाई यही समयमा दुःख दिएँछु । घरमा काम गर्ने बुहारी यो मौसममा सुत्केरी बनेर बस्दा पुराना सासूहरूले के राम्रो मान्थे र ? त्यसमाथि मेरी हजुरआमा ठकुर्नी परिन् । उनले त्यो दिन पनि दिनभरि अफिसमा काम गरेर साँझ घर फर्किएको छोरालाई दैलाबाट भित्र छिर्न नपाउँदै भनेको थिइन् रे, ‘कति न राम्रो कुरो पाई भनेर फुर्केलास्, मुर्कुट्टी पाएर बसेकी छे ।’ मेरी हजुरआमा त त्यो समयको प्रतिनिधि पात्र मात्र हुन् । समग्र नेपाली समाजका महिलाको स्थिति कस्तो रहेछ भनेर अनुमान गर्ने जिम्मा मैले तपाईंमै छोडेँ । अँ, म त्यो वर्षा ऋतुको रमझमका कुरा गर्दै छु । हो, मैले धर्तीमा खसेर पहिलोपटक आँखा खोलेकी रहिछु । यो ऋतु मलाई साँच्चै मनपर्छ, जताततै हरियाली, त्यसमाथि आकाश रोएर भर्खर घाम देखिएको त्यो रमाइलो क्षण आफैंमा कति रमाइलो हुन्छ ।
जीवनको प्रारम्भ नै वर्षात्को समयमा भएकाले पनि होला त्यो आकाशले जस्तै मैले पनि जीवनका धेरै मोडहरूमा रोइरहनुपर्‍यो । तर, त्यो आकाश रुँदा त्यसका थोपा-थोपा आँसुले धर्ती हिलाम्य बनेर छपक्कै भिज्थ्यो, बोटबिरुवाका जरासम्म पुगेर चिसोपन दिन्थ्यो र मौलाएर आउँथे बोटबिरुवा, धरती हराभरा बनेर आउँथ्यो । ठीक त्यसको विपरीत मेरो मन साह्रो दुखेपछि म रुन्थेँ र आँखाबाट आँसुको रूपमा दर्द, पीडा बाहिर निस्केर जान्थ्यो । त्यसपछि मन हलुका हुन्थ्यो । साँच्चै म पीडा भोग्नकै लागि त्यससँग संघर्ष गर्नकै लागि जन्मेकी रहेछु क्यारे । मेरो जिन्दगीले पीडाबाहेक केही भोग्न पाएन, आँसुको दलदलको अनुभूति गर्नबाहेक केही पाएन । त्यसैले त मलाई पीडा पनि अति मनपर्छ । सायद मैले जिन्दगीमा धेरैपटक रुनु परेकाले होला मलाई आँसु पनि मनपर्छ । कसैले नदेखुन्, आँसुको आहालमा डुब्दाको क्षण रमाइलो लाग्छ । विज्ञानले पनि भन्छ, ‘मान्छेलाई रुन पनि आवश्यक हुन्छ ।’
मैले हत्तपत्त रुन कहिल्यै जानिनँ, बालकमा मलाई सन्तोकी छे भन्थे । मान्छेहरू कति मज्जाले खेलिरहिछ भन्थे । जब मलाई असह्य पीडा हुन्थ्यो तब चिच्याएर रुन्थेँ । हो, रोएपछि मनलाई आनन्द हुन्थ्यो, शीतलताको आभास हुन्थ्यो । नरुनु रोएपछि बेस्सरी रुनुपर्छ, आँसुसँगै सारा पीडा बगोस् । त्यसपछि मन फूलजस्तै उन्मुक्त बनेर हाँसोस् । ओठमा बिलाएको हाँसो पुनः फर्किएर आओस्, नओभाएका आँखाहरू आँसुको दहमा चुर्लुम्म डुबेपछि ओभाओस् । म जिन्दगीमा धेरै रोए पनि हाँसेपछि मज्जाले दिल खोलेर हाँसेँ, रोमान्स पनि त्यससँग भोगेँ । आँसुसँगै मनका कुविचार, कुभावनाहरू जम्मै बगेर गए । अप्ठ्यारो समय चारैतिर पर्खालैपर्खाल उभिएको वेला म त्यसको विरुद्धमा उभिएकी मलाई आफन्तले, कोहीले साथ नदिए पनि आफ्नो आत्माले दियो, विचार र विवेकले दियो । विश्वासले दियो, त्यही बन्द समय, स्वतन्त्रता-समानताको हक खोसिएको समय मान्छेको बोल्न-लेख्न पाउने हकधरी खोसिएको समयमा त्यो समयका आततायी ऐँजेरुले मलाई चालै नपाई जेलेर सिध्याउन खोजेका रहेछन् । योजना के बनाइएको रहेछ भने मैले ०५७ सालमै राजा वीरेन्द्र जीवितै हुँदा पाएको ‘प्रबल गोरखा दक्षिण बाहु चौथो’ नामक पदक मलाई अझै दिइएको थिएन, मैले त्यसको खोजी खबर केही गरेकी थिइनँ, मलाई वास्ता पनि थिएन । किनभने मैले कहिल्यै पुरस्कार, सम्मान, पदकको आशा पनि गरिनँ, म आफ्ना लागि दिनभरि खट्थेँ । त्यसबाट थोरै पैसा कमाउँथेँ र बचाउँथेँ, त्यसैमा म खुसी थिएँ, सन्तुष्ट थिएँ, कसैले मलाई योग्य ठानेर पुरस्कार, मान, सम्मान, पदक दिँदा मैले भो ! मलाई योचाहिँ चाहिँदैन कहिल्यै भनिनँ, म त्यति असभ्य मान्छे कहिल्यै बनिनँ । म सबै खालका मान्छेसँग मजाक गर्थें, हाँस्थेँ, गफ गर्थें, भरपूर रमाइलो गर्थें, तर म आफ्नो विचारमा अडिग, निष्ठामा अडिग । मलाई जति जनाले भेटे कसैले नराम्रो लाग्यो भन्ने प्रतिक्रिया दिएनन् ।
राजा वीरेन्द्र जीवित हुँदै मलाई ‘गोरखा दक्षिण बाहु चौथा’ नामक पदक दिइँदा एक शब्द सोधिएन । त्यसवेला सायद कसैलाई पनि सोध्ने चलन थिएन । त्यो वेला दरबारवरिपरिका मान्छेले मात्र पहिलो, दोस्रो, तेस्रो श्रेणीको पदक पाउँथे । हामी नागरिकलाई त चौथो, पाँचाँ श्रेणीको दिइएर चित्त बुझाइन्थ्यो । मेरो उमेर भर्खर उन्नाइस वर्ष लागेको थियो । किशोर मन आफूले गरेको काम राम्रो भएबापत पदक दिइँदा खुसी लाग्नु स्वाभाविकै थियो । सबै साथीले त्यो पाउने घोषणा हुँदा बधाई र शुभकामना पनि दिए । किनभने यो पाउनुमा मेरो कुनै आग्रह थिएन, न त दरबारका मान्छेलाई खुसी पार्ने कामै गरेकी थिएँ मैले । कसरी दिइयो आफैंलाई अचम्म लाग्यो । पदक दिइने वेलामा बोलाइयो । म आफ्नो व्यक्तिगत कारणले त्यो समारोहमा उपस्थित भएर सो लिन सकिनँ, त्यो त्यहीँ रह्यो । न त तत्कालीन सरकारका मान्छेले खोजेर दिने काम गरे, न त मैले खोज्ने काम गरेँ । मेरो कसैले खोजेर दिन्छ ठीक छ, लिइदिन्छु दिँदैन भने वास्ता, खोजी, निन्दा गर्ने बानी छैन । जब वीरेन्द्रको वंशविनाश भयो मान्छेहरूले मलाई त्यो पदकको सन्दर्भमा नानाथरी प्रश्न गर्न थाले । केही पत्रकारलाई समाचार पनि बने । जे-जस्तो भए पनि समय बित्दै गयो । हप्ता, महिना, वर्ष ती पटक्कै खोजिएन । जब निरंकुशताले देशलाई दरोसँग अठ्यायो, तब मैले यसको विरुद्ध विचार दिन थालेँ अनि खोजी गरियो । सायद निरंकुशताका मान्छेहरूलाई लागेको थियो होला यसलाई सम्मानको भोक छ । हामीले सम्मान गरेर दिने भनेपछि यो पक्कै आउली, तर स्वतन्त्र र प्रजातन्त्रका पक्षधर मान्छेलाई त्यो अप्ठ्यारो समयमा सम्मान हुने कुरा मन्जुर थिएन । मलाई पनि मन्जुर भएन ।
त्यस्तो अप्ठ्यारो समयमा मैले अझै पाउन नसकेको पदक खोजेर ल्याएर संविधान दिवसको दिन त्यो समयका विरुद्ध उभिएकाहरूको दलबलसाथ मलाई भिराएर कलंकित पार्ने योजना रहेछ । कालो दिवस कालो समय त्यो पनि कालो सभामा गएर त्यो ‘प्रबल गोरखा दक्षिण बाहु’ नामको पदक भिरेर औंसाहरूलाई खुसी बनाएर आफ्नै टाउकोमा कलंकको छिर्का छर्ने काम गर्ने कुरै थिएन । यसो गर्न आत्माले मानेन । विचार, विवेक, विश्वासले केहीले पनि पटक्कै मानेन, म स्वतन्त्रताको पक्षमा उभिएकी व्यक्ति त्यो दिन तिनीहरूलाई समर्थन गर्दै आफ्नो आत्मविश्वास र स्वाभिमान कुल्चिँदै गला थाप्न जान अँ हँ सकिनँ र गइनँ । यता बाबाआमाको दिमागमा भुइँचालो गएको थियो, डरले सात्तोपुत्लो उडेको थियो । यो असतीले हाम्रो उठिबास लाउने भई भनेर पुर्पुरोमा हात राखेका थिए । त्यस दिन भक्कु गाली खाएकी थिएँ मैले, बूढाबूढीले सबै तीतो ओकले । त्यस दिन म भात खानु नपर्ने गरी टन्न अघाएँ । मेरो मन-मुटु चसक्क घोच्दाघोच्दै त्यो छियाछिया भएर भक्कानिएर आँखाबाट अविरल बगिरह्यो आँसुको भल अविरल, अविरल ।
त्यस दिन मलाई बाबाआमादेखि साह्रै रिस उठ्यो, उनीहरूसँग चरचरी बाझ्न मन लाग्यो, चिच्याउन मन लाग्यो किनभने मैले धेरै सहिसकेकी थिएँ । अब सीमा नाघेको थियो, ममा अब सहने शक्ति थिएन । के गर्नु आवाज थिएन । उफ्, कति अभिशप्त जिन्दगी ? जिन्दगी त्यतिवेलाचाहिँ साह्रो दुख्यो । अतिचारै गरे गर्न पनि बूढाबूढीले गाली । त्यो दिन रुँदै कान थुनेर बसेकी थिएँ । आस्था र विचार बचाउनका लागि पनि मैले आँसु नै बगाउनुपरेको थियो । उमेर पुगेका छोराछोरीलाई कस्तो संवेदनहीन भएर वचन गरे भने त्यसको चोट यहाँ शब्दले उतार्न सक्दिनँ म । यो असतीलाई जन्माएको यही दिन देख्न रहेछ । के गर्नु यो यहाँ बस्छे भने एक डल्लो भात दिने, यसलाई वास्तै नगर्ने, यसलाई जहाँ जाओस् जे गरोस् केही वास्तै नगर्ने भने आफ्नै जन्मदिने साख्यै आमाबाबाले । उनीहरूलाई त म बसेको पनि धेरै भएको रहेछ । नाथे एक डल्लो भात दिन कत्रो कष्ट भएको रहेछ त जस्तो लाग्यो, झनै परेलाका डिलबाट आँसुको भल बग्न रोकिएन, किन यिनीहरूको एक डल्लो भात दिँदा यस्तो चित्त दुख्यो ? त्यस दिन मलाई जिन्दगी साह्रै बोझ लाग्यो ।
बाबाआमाका रगत, पसिनाले बनेको घरमा पनि बस्न पटक्कै मन लागेन । सायद मेरो आफ्नै रगत, पसिनाले बनेको घर हुँदो हो त यस्तो अपशब्द, अपमान त गर्ने हिम्मत गर्दैनथे होला । म आफ्ना लागि आफैं बाँच्न खोज्ने व्यक्ति मलाई कसैले स्वाभिमानमाथि यस्तो निकृष्टसँग प्रहार गरेको कहिल्यै मन पर्दैैनथ्यो । यिनीहरूको रगत, पसिनामा मात्र म बाँचेकी त थिइनँ । मैले पनि श्रम गरेर अलिकति पैसा कमाएकी थिएँ । मैले जति आफ्नो कमाइ घरमा दिए पनि व्यवहारमा जति भरथेग गरे पनि कहिल्यै छोरीले दिई र भरथेग भो भनिँदैन । आखिर मैले दिनु पनि सन्तानले दिनु हो, भाइले दिनु पनि सन्तानले दिनु हो भन्ने कहिल्यै सोचिएन । किनभने भाइले कमाउन सकेर दिए बाबाआमा छाती फुलाएर भन्छन् होला, ‘छोराको कमाइ खान पाइयो ।’ मैले कमाएर दिँदा कहिल्यै छोरीको कमाइ खान पाइयो भन्दैनन् । त्यो कुरालाई जति सक्दो छोपछाप पार्न खोजिन्छ । किनभने बाबाआमालाई छोरीको कमाइ खाएँ, लाएँ भन्न सरम लाग्छ । त्यसको लाज र क्षोभले शिर निहुरिन्छ । किनभने श्रम र कमाइमा पनि लिंग हेरिन्छ । कुनै घरमा पनि छोराले कमाएर केही ल्याउनु पनि स्वाभाविक ठानिन्छ, छोरीले त्यही कमाएर ल्याउनु सामान्य ठानिँदैन, उसको लिंग हेरेर यसरी भनिन्छ, ‘के ल्याएकी छोरी मान्छेले नानी ?’
मेरी बहिनी मीनाको आइएको भर्खर रिजल्ट भएको थियो । ऊ परीक्षामा सफल भएकी थिई । उसको त्यो सफलतामा खुसीको सीमै थिएन । हुन पनि हो, मान्छे वर्षौंसम्म गरेको मिहिनेत खेर नजाँदा साह्रै खुसी हुन्छ । मीना पनि आफूले परीक्षामा पाएको सफलताबाट यति खुसी थिई । हर्षले उसका चम्किला आँखाहरू चमक्क चम्किएका थिए, उसको गालामा एक खालको चमक नाचिरहेको थियो । उसका पातला ओठमा मन्द मुस्कान छाइरहेको थियो । मानौँ उसको अंगअंगमा खुसी ओखाइपोखाइ भएर छरपस्ट भएको थियो । ऊ साँच्चै मज्जाले रमाएकी थिई । ऊ खुसी हुँदै आफू पास भएको खबर बाबाआमालाई सुनाई । बाबाले अलिकति खुसी हुँदै भने, ‘गरिछस् जिन्दगी सुधार ।’ आमा भने रिसाएर तीन दिनसम्म उससँग बोलिनन् । त्यही ठाउँमा भाइले सफलता पाएको भए खुसीले भुइँमा खुट्टा हुने थिएनन् । आफ्नो सफलतामा आमा रिसाएपछि ऊ अँध्यारो मुख लाएर मनजिकै छेउमा आएर भनी, ‘किन मेरो खुसीमा ती मनहरू रमाएनन् ?’ मैले उसको आँखाका भाव र अनुहारको भाव पढेँ, जसमा अधिक खुसीका लहरहरू जम्मै ओइलाएर झरिसकेका थिए । ऊ आफैंमा निराश थिई, हतास थिई, तर पनि ऊ भन्दै थिई, ‘कोही खुसी भए पनि नभए पनि मैले आफ्नै लागि पढेकी हुँ ।’ मैले उसलाई भन्न त केही भनिनँ । मनमनै भनेँ स्याबास् तैंले आफूलाई त चिनिछस्, ती मनहरू खुसी नभए पनि म त खुसी छु । हो, हाम्रा लागि आकाश समान छैन, धर्ती समान छैन, हामी जसको कोखबाट बाहिर निस्किन्छौँ, त्यो कोखले हामीलाई तँ स्त्री जाति भनेर घृणा गर्छ । हामी जहाँ जन्मिन्छौँ, हुर्किन्छौँ, बढ्छौँ, त्यही आँगन, त्यही धर्तीको एक अंश हाम्रो हुँदैन । हामी जुन कुल-वंशका हौँ, त्यो कुलवंशका हुँदैनौँ । मान्छे भए पनि मान्छे होइनौँ, म त्यही समानान्तर आकाश र समानान्तर धर्ती चाहने व्यक्ति, समानान्तर दृष्टिकोण खोज्ने व्यक्ति त्यो मैले कहिल्यै पाइनँ ।
मसँग आफ्नै आस्था थियो, दृष्टिकोण, हेराइ पनि आफ्नै, बुझाइ र सोचाइ पनि आफ्नै, म बाँच्न पनि आपनै तरिकाले बाँच्न चाहने मान्छे, कसैको तरिका मलाई सापटी लिएर बाँच्नु थिएन, म मेरै शैलीमा बाँच्न खोजेँ र नै जिन्दगीमा धेरै रोएँ । तर, सम्झौता कसैसँग गरिनँ । मैले जिन्दगीमा धेरै चिज गुमाएँ । ती गुमाएका चिजहरू सायद मेरा लागि बनेकै थिएनन् । त्यसमा कोमलपन र नरमपन पनि गुमाएँ म आफैंमा चट्टान बनेँ । मान्छेले पलपल पीडा भोगेपछि त्यो पीडा पनि मीठो लाग्दोरहेछ । मलाई पनि दुख्नु मीठो लाग्छ, किनभने म एकैचोटि शीतलताको अनुभूति गर्न सक्दिनँ । कुनै वेला केही कुराले जिन्दगीलाई घोच्नुपर्छ, त्यसले दुखेर मान्छेलाई आराम भएपछि मात्र उसले शीतलताको अनुभूति गर्न सक्छ । कष्टपछि मात्र मान्छेले आनन्दको अनुभूति गर्न सक्छ ।
मान्छे स्वयंमा पीडा हो किनभने मान्छेले आफ्नो कारणले पीडा भोग्छ, पीडा ओढ्छ, पीडा ओछ्याउँछ, पीडा सुत्छ, पीडा उठ्छ, निदाउँछ र मर्छ पनि, नपत्याए हेर्नुहोस् गोबरेकीरो ! जो बाँच्न गोबरमा पल्टिन्छ, लडिबडी गर्छ, कहिले गोबर माथि ऊ मुनि, कहिले गोबर मुनि ऊ माथि हुन्छ । उसको जिन्दगी त्यही गोबरसँग खेल्दाखेल्दै चिलिम भए तापनि त्यहाँ अनन्तकालदेखि सृष्टिले भोगेको पीडा उसले पनि भोगेको छ । त्यो बाँच्नुको, जिउनुको पीडा हो । किनभने मर्नभन्दा बाँच्न र जिउन साह्रै कष्ट छ । मर्नु पनि एउटा सुन्दर कला रे । अनि मृत्यु महाआनन्द रे, संसारका केही मान्छे यसो भन्छन् । तर म ठीक उल्टो भन्छु- ‘जिउनु एउटा सुन्दर कला हो, अनि मृत्यु ? जिन्दगीको एउटा शाश्वत सत्य । जुन मृत्यु भागेर होइन, लड्दालड्दै वरण गरियोस् ।’ त्यो हो महाआनन्द या परमानन्द चाहे जे भनेर बुझौँ । मैले जति धेरै आँसु बगाए, पीडा भोगे पनि मलाई बाँच्नु सुन्दर लाग्यो । त्यही आस्था बचाउनका लागि मैले आँसु धेरै चुहाउनुपर्‍यो तर पनि विभेदका पर्खालहरू उभिरहे । आँसुले त के गल्थे र ? विचारको घनले दरोसँग हानेपछि मात्र बल्ल भत्किन थाल्थे, मैले त्यही गरेँ । आँखाबाट पीडाका नदीहरू बगिरहे बाँच्ने आस्थामाथि जल मज्जाले पुग्यो । यसो भनौँ जिउने आस्था आँँसुसँगै बर्सियो । बर्सिएर आफैंलाई निथु्रक्क भिजाएर पनि मेरो बाँच्ने आस्था कहिल्यै ढलेन र गलेन ।

 (घिमिरेको आत्मकथात्मक कृति ‘जीवन काँडा कि फूल’ को ‘आस्था आँसुसँग बर्सियो’ शीर्षकको निबन्ध ।

Friday, September 9, 2011

कस्तो छ हजुर? Slideshow: हेर्नुस्’s trip from Kathmandu, Nepal to Hetauda (near Kirtipur) was created by TripAdvisor. See another Kirtipur slideshow. Create your own stunning free slideshow from your travel photos.

च्वास्स २